Tương Ưng Bộ 35.29
Saṃyutta Nikāya 35.29

Phẩm Tất Cả
3. Sabbavagga

Mù Lòa
Addhabhūtasutta

Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn trú ở Vương Xá, tại Trúc Lâm, chỗ nuôi dưỡng các con sóc. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo:
Evaṃ me sutaṃ— ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi:

“Tất cả, này các Tỷ-kheo, là mù loà. Và này các Tỷ-kheo, cái gì mù loà?
“sabbaṃ, bhikkhave, addhabhūtaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ addhabhūtaṃ?

Mắt, này các Tỷ-kheo, là mù loà. Các sắc là mù loà. Nhãn thức là mù loà. Nhãn xúc là mù loà. Do duyên nhãn xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ, hay bất khổ bất lạc; cảm thọ ấy là mù loà. Mù loà bởi cái gì?
Cakkhu, bhikkhave, addhabhūtaṃ, rūpā addhabhūtā, cakkhuviññāṇaṃ addhabhūtaṃ, cakkhusamphasso addhabhūto, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi addhabhūtaṃ. Kena addhabhūtaṃ?

‘Ta nói rằng mù loà bởi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não’ ... Tai ... Mũi ...
‘Jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi addhabhūtan’ti vadāmi ...pe...

Lưỡi là mù loà. Các vị là mù loà. Thiệt thức là mù loà. Thiệt xúc là mù loà. Do duyên thiệt xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ, hay bất khổ bất lạc; cảm thọ ấy mù loà. Mù loà bởi cái gì?
jivhā addhabhūtā, rasā addhabhūtā, jivhāviññāṇaṃ addhabhūtaṃ, jivhāsamphasso addhabhūto, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi addhabhūtaṃ. Kena addhabhūtaṃ?

‘Ta nói rằng mù loà bởi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não’.
‘Jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi addhabhūtan’ti vadāmi.

Thân là mù loà ... Ý là mù loà. Các pháp là mù loà. Ý thức là mù loà. Ý xúc là mù loà. Do duyên ý xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc; cảm thọ ấy là mù loà. mù loà bởi cái gì?
Kāyo addhabhūto ...pe... mano addhabhūto, dhammā addhabhūtā, manoviññāṇaṃ addhabhūtaṃ, manosamphasso addhabhūto, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi addhabhūtaṃ. Kena addhabhūtaṃ?

‘Ta nói rằng mù loà bởi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não’.
‘Jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi addhabhūtan’ti vadāmi.

Thấy vậy, này các Tỷ-kheo, vị Ða văn Thánh đệ tử nhàm chán đối với mắt, nhàm chán đối với các sắc, nhàm chán đối với nhãn thức, nhàm chán đối với nhãn xúc ...
Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati ...pe...

Do duyên ý xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ, hay bất khổ bất lạc; vị ấy nhàm chán cảm thọ ấy. Do nhàm chán, vị ấy ly tham.
yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati.

Do ly tham, vị ấy được giải thoát. Trong sự giải thoát, trí khởi lên biết rằng: Ta đã được giải thoát.
Nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati, vimuttasmiṃ ‘vimuttam’iti ñāṇaṃ hoti,

Vị ấy biết rõ rằng: ‘Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, những việc nên làm đã làm, không còn trở lui trạng thái này nữa’.”
‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī”ti.

Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt