Tăng Chi Bộ 3.73
Aṅguttara Nikāya 3.73
8. Phẩm Ānanda
8. Ānandavagga
Người Họ Thích
Mahānāmasakkasutta
Như vầy tôi nghe.
Evaṃ me sutaṃ—
Một thời, Thế Tôn trú giữa dân chúng Thích tử, tại Kapilavatthu, ở khu vườn Nigrodha.
ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme.
Lúc bấy giờ, Thế Tôn khỏi bệnh, được khỏi bệnh không bao lâu.
Tena kho pana samayena bhagavā gilānā vuṭṭhito hoti aciravuṭṭhito gelaññā.
Rồi họ Thích Mahānāma đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, họ Thích (Sakka) bạch Thế Tôn:
Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca:
“Ðã lâu ngày, bạch Thế Tôn, con biết pháp đã được dạy như sau:
“dīgharattāhaṃ, bhante, bhagavatā evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānāmi:
‘Trí đến với người định tĩnh, không đến với người không định tĩnh.’
‘samāhitassa ñāṇaṃ, no asamāhitassā’ti.
Bạch Thế Tôn, định đến trước rồi trí đến sau?
Samādhi nu kho, bhante, pubbe, pacchā ñāṇaṃ;
Hay trí đến trước rồi định đến sau?”
udāhu ñāṇaṃ pubbe, pacchā samādhī”ti?
Rồi Tôn giả Ānanda suy nghĩ như sau: Thế Tôn mới khỏi bệnh, khỏi bệnh không bao lâu. Họ Thích Mahānāma này hỏi một câu rất thâm sâu. Vậy ta hãy đưa họ Thích Mahānāma qua một bên và thuyết pháp cho họ Thích.
Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi: “bhagavā kho gilānavuṭṭhito aciravuṭṭhito gelaññā. Ayañca mahānāmo sakko bhagavantaṃ atigambhīraṃ pañhaṃ pucchati. Yannūnāhaṃ mahānāmaṃ sakkaṃ ekamantaṃ apanetvā dhammaṃ deseyyan”ti.
Rồi Tôn giả Ānanda cầm tay họ Thích Mahānāma, kéo qua một bên rồi nói với họ Thích Mahānāma:
Atha kho āyasmā ānando mahānāmaṃ sakkaṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā mahānāmaṃ sakkaṃ etadavoca:
“Giới của bậc hữu học, này Mahānāma, được Thế Tôn nói đến. Và giới của bậc vô học cũng được Thế Tôn nói đến. Ðịnh bậc hữu học được Thế Tôn nói đến. Ðịnh bậc vô học cũng được Thế Tôn nói đến. Tuệ bậc hữu học được Thế Tôn nói đến. Tuệ bậc vô học cũng được Thế Tôn nói đến.
“sekhampi kho, mahānāma, sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā, asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā.
Này Mahānāma, thế nào là Giới của bậc hữu học?
Katamañca, mahānāma, sekhaṃ sīlaṃ?
Ở đây, này Mahānāma, vị Tỷ-kheo giữ giới, sống hộ trì với sự hộ trì của giới bổn, đầy đủ quy nghi chánh hạnh, thấy sợ hãi trong những lỗi nhỏ nhặt, cấp nhận và học tập các học giới.
Idha, mahānāma, bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ...pe... samādāya sikkhati sikkhāpadesu.
Này Mahānāma, đây là giới bậc hữu học.
Idaṃ vuccati, mahānāma, sekhaṃ sīlaṃ.
Và này Mahānāma, thế nào là định bậc hữu học?
Katamo ca, mahānāma, sekho samādhi?
Ở đây, này Mahānāma, ly dục, ly bất thiện pháp, vị Tỷ-kheo chứng đạt và an trú sơ Thiền …Thiền thứ hai .. Thiền thứ ba … chứng đạt và an trú Thiền thứ tư.
Idha, mahānāma, bhikkhu vivicceva kāmehi ...pe... catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.
Này Mahānāma, đây là định của bậc hữu học.
Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekho samādhi.
Và này Mahānāma, thế nào là trí tuệ của bậc hữu học?
Katamā ca, mahānāma, sekhā paññā?
Ở đây, này Mahānāma, vị Tỷ-kheo như thật quán tri: “Ðây là khổ” … “Ðây là khổ tập” … “Ðây là khổ diệt” … như thật quán tri: “Ðây là con đường đưa đến Khổ diệt”.
Idha, mahānāma, bhikkhu ‘idaṃ dukkhan’ti yathābhūtaṃ pajānāti ...pe... ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti.
Này Mahānāma, đây gọi là trí tuệ của bậc Hữu học.
Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekhā paññā.
Vị Thánh đệ tử như vậy đầy đủ giới, như vậy đầy đủ định, như vậy đầy đủ tuệ, do đoạn tận các lậu hoặc, ngay trong hiện tại, tự mình với thắng trí, chứng ngộ, chứng đạt và an trú vô lậu tâm giải thoát, tuệ giải thoát.
Sa kho so, mahānāma, ariyasāvako evaṃ sīlasampanno evaṃ samādhisampanno evaṃ paññāsampanno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati.
Như vậy, này Mahānāma, là giới bậc Hữu học được Thế Tôn thuyết, là giới bậc Vô học được Thế Tôn thuyết, là định bậc Hữu học được Thế Tôn thuyết, là định bậc Vô học được Thế Tôn thuyết, là tuệ bậc Hữu học được Thế Tôn thuyết, là tuệ bậc Vô học được Thế Tôn thuyết.”
Evaṃ kho, mahānāma, sekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā, asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā”ti.
Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt
