Tăng Chi Bộ 5.49
Aṅguttara Nikāya 5.49

5. Phẩm Vua Muṇḍa
5. Muṇḍarājavagga

Người Kosala
Kosalasutta

1. Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthī (Xá-vệ), tại Jetavana (Thắng Lâm), khu vườn ông Anāthapiṇḍika. Rồi vua Pasenadi nước Kosala đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.
Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho rājā pasenadi kosalo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.

Lúc bấy giờ hoành hậu Mallikā mệnh chung. Rồi một người đi đến Pasenadi nước Kosala; sau khi đến, báo tin kề bên tai vua Pasenadi nước Kosala: “Tâu Ðại vương, hoàng hậu Mallikā đã mệnh chung”.
Tena kho pana samayena mallikā devī kālaṅkatā hoti. Atha kho aññataro puriso yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rañño pasenadissa kosalassa upakaṇṇake āroceti: “mallikā devī, deva, kālaṅkatā”ti.

Ðược nghe nói vậy, vua Pasenadi nước Kosala khổ đau, ưu tư, thụt vai, cúi đầu, sửng sờ, không nói nên lời.
Evaṃ vutte, rājā pasenadi kosalo dukkhī dummano pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdi.

Rồi Thế Tôn biết được vua Pasenadi nước Kosala đang đau khổ, ưu tư, thụt vai, cúi đầu, sửng sờ, không nói nên lời, liền nói với vua Pasenadi nước Kosala:
Atha kho bhagavā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ dukkhiṃ dummanaṃ pattakkhandhaṃ adhomukhaṃ pajjhāyantaṃ appaṭibhānaṃ viditvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca:

2. – Thưa Ðại vương, có năm sự kiện này không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên hay bởi một ai ở đời. Thế nào là năm?
“pañcimāni, mahārāja, alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. Katamāni pañca?

Phải bị già, muốn khỏi già, là một sự kiện không thể có được … “Không sầu đau than khóc; Lợi ích thật ít ỏi, … Với hạnh Nghiệp kiêng cố,
Rồi quyết định làm theo.”
‘Jarādhammaṃ mā jīrī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ ...pe... na socanāya paridevanāya ...pe... kammaṃ daḷhaṃ kinti karomi dānī”ti.

Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt