Tương Ưng Bộ 12.56
Saṃyutta Nikāya 12.56

6. Phẩm Cây
6. Dukkhavagga

Cây Lớn (2)
Dutiyamahārukkhasutta

Tại Sāvatthī.
Sāvatthiyaṃ viharati.

“Này các Tỷ-kheo, ví như có một cây lớn,
“Seyyathāpi, bhikkhave, mahārukkho.

các rễ của cây ấy đâm sâu xuống dưới và đâm ngang, tất cả rễ ấy đều đem lên nhựa sống cho cây ấy.
Tassa yāni ceva mūlāni adhogamāni, yāni ca tiriyaṅgamāni, sabbāni tāni uddhaṃ ojaṃ abhiharanti.

Này các Tỷ-kheo, cây lớn ấy được nuôi dưỡng như vậy, được tiếp tế như vậy, có thể đứng vững trong một thời gian dài.
Evañhi so, bhikkhave, mahārukkho tadāhāro tadupādāno ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭheyya.

Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, ai sống thấy vị ngọt trong các pháp được chấp thủ, ái được tăng trưởng.
Evameva kho, bhikkhave, upādāniyesu dhammesu assādānupassino viharato taṇhā pavaḍḍhati.

Do duyên ái nên thủ sanh khởi... (như trên)... Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này tập khởi.
Taṇhāpaccayā upādānaṃ ...pe... evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Này các Tỷ-kheo, ví như một cây lớn,
Seyyathāpi, bhikkhave, mahārukkho.

có người đến, cầm cái cuốc và cái giỏ.
Atha puriso āgaccheyya kuddālapiṭakaṃ ādāya.

Người ấy chặt đứt rễ của cây ấy. Sau khi chặt đứt rễ, người ấy đào một cái mương. Sau khi đào cái mương, người ấy nhổ các rễ lớn... (như trên)... hay đổ tro vào dòng nước mạnh cho nước cuốn đi.
So taṃ rukkhaṃ mūle chindeyya, mūle chetvā palikhaṇeyya, palikhaṇitvā mūlāni uddhareyya ...pe... nadiyā vā sīghasotāya pavāheyya.

Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, cây lớn ấy, rễ bị cắt đứt, làm thành như thân cây Thốt nốt, làm cho cây ấy không thể tái sanh, trong tương lai không thể sống lại được.
Evañhi so, bhikkhave, mahārukkho ucchinnamūlo assa tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo.

Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, ai sống thấy sự nguy hiểm trong các pháp được chấp thủ, ái được đoạn diệt.
Evameva kho, bhikkhave, upādāniyesu dhammesu ādīnavānupassino viharato taṇhā nirujjhati.

Do ái diệt nên thủ diệt... (như trên)... Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt”.
Taṇhānirodhā upādānanirodho ...pe... evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī”ti.

Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt