Tương Ưng Bộ 35.107
Saṃyutta Nikāya 35.107
11. Phẩm An Ổn Khỏi Các Khổ Ách
11. Yogakkhemivagga
Thế Giới
Lokasamudayasutta
“Này các Tỷ-kheo, Ta sẽ giảng về thế giới tập khởi và thế giới đoạn diệt. Hãy lắng nghe.
“Lokassa, bhikkhave, samudayañca atthaṅgamañca desessāmi. Taṃ suṇātha.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là thế giới tập khởi?
Katamo ca, bhikkhave, lokassa samudayo?
Do duyên mắt và các sắc khởi lên nhãn thức. Do ba pháp này họp lại nên có xúc.
Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ. Do duyên thọ nên có ái.
Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā;
Do duyên ái nên có thủ. Do duyên thủ nên có hữu.
taṇhāpaccayā upādānaṃ; upādānapaccayā bhavo;
Do duyên hữu nên có sanh.
bhavapaccayā jāti;
Do duyên sanh nên có già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi.
jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.
Ðây là thế giới tập khởi ... Do duyên tai ... Do duyên mũi ...
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa samudayo ...pe...
Do duyên lưỡi và các vị khởi lên thiệt thức ... Do duyên thân...
jivhañca paṭicca rase ca uppajjati jivhāviññāṇaṃ ...pe...
Và do duyên ý và các pháp khởi lên ý thức. Do ba pháp này họp lại nên có xúc.
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ. Do duyên thọ nên có ái.
Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā;
Do duyên ái nên có thủ. Do duyên thủ nên có hữu.
taṇhāpaccayā upādānaṃ; upādānapaccayā bhavo;
Do duyên hữu nên có sanh.
bhavapaccayā jāti;
Do duyên sanh nên có già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi.
jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.
Này các Tỷ-kheo, đây là thế giới tập khởi.
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa samudayo.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là thế giới đoạn diệt?
Katamo ca, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo?
Do duyên mắt và các sắc khởi lên nhãn thức. Do ba pháp này họp lại nên có xúc.
Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ. Do duyên thọ nên có ái.
Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā.
Do sự ly tham, đoạn diệt ái ấy một cách hoàn toàn nên thủ diệt.
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho;
Do thủ diệt nên hữu diệt.
upādānanirodhā bhavanirodho;
Do hữu diệt nên sanh diệt.
bhavanirodhā jātinirodho;
Do sanh diệt nên già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não đoạn diệt.
jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti.
Như vậy, đây là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt.
Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Này các Tỷ-kheo, đây là thế giới đoạn diệt ...
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo ...pe...
Do duyên lưỡi và các vị khởi lên thiệt thức ... do duyên thân ...
jivhañca paṭicca rase ca uppajjati ...pe...
Và do duyên ý và các pháp khởi lên ý thức.
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ.
Do ba pháp này họp lại nên có xúc.
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ. Do duyên thọ nên có ái.
Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā.
Do sự ly tham, đoạn diệt ái ấy một cách hoàn toàn nên thủ diệt.
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho;
Do thủ diệt nên hữu diệt ...
upādānanirodhā ...pe...
Như vậy, đây là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt.
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Này các Tỷ-kheo, đây là thế giới đoạn diệt”.
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo”ti.
Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt