Tương Ưng Bộ 12.44
Saṃyutta Nikāya 12.44
5. Phẩm Gia Chủ - Thứ Năm
5. Gahapativagga
Thế Giới
Lokasutta
Tại Sāvatthī.
Sāvatthiyaṃ viharati.
“Này các Tỷ-kheo, Ta sẽ giảng về sự tập khởi và sự đoạn diệt của thế giới. Hãy nghe và khéo tác ý, ta sẽ nói.”
“Lokassa, bhikkhave, samudayañca atthaṅgamañca desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī”ti.
“Thưa vâng, bạch Thế Tôn”. Các Tỷ-kheo vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau:
“Evaṃ, bhante”ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca:
“Và này các Tỷ-kheo, thế nào là thế giới tập khởi?
“Katamo ca, bhikkhave, lokassa samudayo?
Do duyên con mắt và các sắc, nhãn thức khởi lên. Do ba cái tụ họp, nên có xúc.
Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ.
Phassapaccayā vedanā;
Do duyên thọ nên có ái.
vedanāpaccayā taṇhā;
Do duyên ái nên có thủ.
taṇhāpaccayā upādānaṃ;
Do duyên thủ nên có hữu.
upādānapaccayā bhavo;
Do duyên hữu nên có sanh.
bhavapaccayā jāti;
Do duyên sanh, nên có già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi.
jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.
Ðây là thế giới tập khởi.
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa samudayo.
Do duyên lỗ tai và các tiếng...
Sotañca paṭicca sadde ca ...pe...
Do duyên lỗ mũi và các hương...
ghānañca paṭicca gandhe ca ...
Do duyên lưỡi và các vị...
jivhañca paṭicca rase ca ...
Do duyên thân và các xúc...
kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca ...
Do duyên ý với các pháp, ý thức khởi lên. Do ba cái tụ họp nên có xúc.
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ...
Phassapaccayā vedanā ...pe...
Do duyên sanh nên già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não, sanh khởi.
jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.
Này các Tỷ-kheo, đây là sự tập khởi của thế giới.
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa samudayo.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là thế giới đoạn diệt?
Katamo ca, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo?
Do duyên con mắt và các sắc, nhãn thức khởi lên. Do ba cái tụ họp nên có xúc.
Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ.
Phassapaccayā vedanā;
Do duyên thọ nên có ái.
vedanāpaccayā taṇhā.
Do sự ly tham, đoạn diệt ái ấy một cách hoàn toàn nên thủ diệt.
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho;
Do thủ diệt nên hữu diệt...
upādānanirodhā bhavanirodho ...pe...
Ðây là sự đoạn diệt của toàn bộ khổ uẩn này.
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Ðây là thế giới đoạn diệt.
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo.
Do duyên lỗ tai và các tiếng...
Sotañca paṭicca sadde ca ...pe...
Do duyên lỗ mũi và các hương...
ghānañca paṭicca gandhe ca ...
Do duyên lưỡi và các vị...
jivhañca paṭicca rase ca ...
Do duyên thân và các xúc...
kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca ...
Do duyên ý và các pháp, ý thức sanh khởi. Do ba cái tụ họp nên có xúc.
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
Do duyên xúc nên có thọ.
Phassapaccayā vedanā;
Do duyên thọ nên có ái.
vedanāpaccayā taṇhā.
Do sự ly tham, đoạn diệt ái ấy một cách hoàn toàn nên thủ diệt.
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho;
Do thủ diệt nên hữu diệt...
upādānanirodhā bhavanirodho ...pe...
Ðây là sự đoạn diệt của toàn bộ khổ uẩn này.
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Này các Tỷ-kheo, đây là thế giới đoạn diệt.”
Ayaṃ kho, bhikkhave, lokassa atthaṅgamo”ti.
Hoà Thượng Thích Minh Châu dịch Việt